Belgische arbeidsmarkt trekt weer aan met het einde van de lockdown

• Aantal aanwervingen stijgt opnieuw
• Het aantal nieuwe contracten ligt echter nog steeds aanzienlijk lager dan dezelfde periode vorig jaar
• Het aantal ontslagen stagneert

Brussel, 16 juli 2020 –  De Belgische arbeidsmarkt liep tijdens de coronacrisis vast, maar begint zich nu voorzichtig te herstellen dankzij een stijging in het aantal aanwervingen (+111%) tussen de eerste twee maanden van de crisis (maart-april) en de laatste twee maanden (mei-juni). Dat blijkt uit cijfers van HR-dienstverlener Securex. “We zijn echter nog ver verwijderd van het aantal aanwervingen dat voor de crisis opgetekend werden. Tegelijkertijd stellen we vast dat het aantal onvrijwillige ontslagen stagneert, zegt Frank Vander Sijpe, Director van Securex Consulting.

De cijfers van het sociaal secretariaat van HR-dienstverlener Securex wijzen op een herstel van de dynamiek op de  arbeidsmarkt.

Uit de cijfers van Securex blijkt dat het aantal aanwervingen tussen de eerste twee maanden van de crisis (maart-april) en de laatste twee maanden (mei-juni) met 111% zijn toegenomen. Dit is vooral het geval bij arbeiders (+128%), en in mindere mate bij bedienden (+78%). De toename in het aantal aanwervingen is ook duidelijk zichtbaar tussen mei en juni, met gemiddeld 54% meer aanwervingen (+72% voor arbeiders, +23% voor bedienden).

De snelheid waarmee het herstel plaatsvindt is opmerkelijk. Volgens Securex is deze trend voor een stuk te verklaren door de heropening van de winkels en de horeca in mei en juni, maar de HR-dienstverlener wijst erop dat dit desalniettemin bemoedigende tekenen zijn voor het herstel van de arbeidsmarkt na het versoepelen  van de lockdown.

“Dit is een positieve ontwikkeling voor de arbeidsmarkt, die stilaan tekenen van herstel vertoont. De mobiliteit op de arbeidsmarkt was quasi vast komen te lopen door de coronacrisis, en in tijden van crisis zijn werknemers nog meer op zoek naar stabiliteit. De kloof met vorig jaar wordt echter geleidelijk aan gedicht,” verduidelijkt Frank Vander Sijpe, Director van Securex Consulting.

Minder nieuwe contracten in vergelijking met vorig jaar

De stijging in het aantal aanwervingen moet echter wel met de nodige nuance bekeken worden: het volume van de nieuwe contracten ligt nog steeds aanzienlijk lager dan dezelfde periode vorig jaar. Zo telt de maand mei 47% minder aanwervingen dan in mei 2019 (-50% voor arbeiders, -47% voor bedienden).

Hetzelfde geldt voor de maand juni, waarvoor Securex een daling van gemiddeld 31% noteerde ten opzichte van juni 2019 (-32% voor arbeiders, -17% voor bedienden).

Dit verschil zal vermoedelijk geleidelijk afnemen naarmate het herstel vordert:

“Het is normaal dat mensen in tijden van crisis minder geneigd zijn om van baan te veranderen. De drang naar stabiliteit is dan veel groter. Maar we mogen niet vergeten dat er zelfs in tijden van crisis ook sectoren zijn die actief op zoek gingen  naar nieuwe medewerkers, denk maar aan de gezondheidszorg en de retail. Er blijven tegelijk ook mensen op pensioen gaan, waarvoor ook vervanging voorzien moet worden. In die zin is het vanzelfsprekend dat ook in tijden van crisis nieuwe contracten gesloten worden,” benadrukt Frank Vander Sijpe nog.

Verschil tussen contracten van bepaalde duur en van onbepaalde duur: van eenvoudig tot dubbel

Bovenop de algemene daling van het aantal nieuwe contracten lijkt de gezondheidscrisis bedrijven die op zoek zijn naar talent ertoe te hebben aangezet om nog voorzichtiger dan anders te rekruteren. Securex stelde een stijging vast van het aantal contracten van bepaalde duur in vergelijking met contracten van onbepaalde duur, vooral voor de bedienden. Tussen de eerste twee maanden van de crisis en de twee laatste maanden tekende Securex voor bedienden een stijging van 91% op van nieuwe contracten van bepaalde duur, tegenover een stijging van 49% van contracten van onbepaalde duur.  

Daarnaast stelde Securex ook vast dat er geen significante toename is van het aantal onvrijwillige ontslagen in vergelijking met juni vorig jaar (0,5% voor 2019 versus 0,52% voor 2020). Dit kan deels verklaard worden door het feit dat we ons nog steeds in een soort “bubble” bevinden door de overheidsmaatregel van de tijdelijke werkloosheid door overmacht.  

Volgens Frank Vander Sijpe “zal de echte test voor bedrijven pas plaatsvinden vanaf september, wanneer werknemers terugkomen van hun vakantie, en wanneer de overheidssteun voor tijdelijke werkloosheid zal aflopen. Het valt te verwachten dat er ontslagen zullen vallen, alleen weten we nog niet precies hoeveel en wanneer.”

Tips voor werkgevers

“Ondanks het voorzichtige herstel van de arbeidsmarkt, zien we dat veel mensen hun huidige baan willen behouden. Dit is heel normaal: in tijden van crisis zijn mensen nog meer gesteld op stabiliteit. Het is daarom belangrijk om de werknemers te motiveren en een dialoog aan te gaan met hen over hun verwachtingen en over de manier waarop zij de crisis ervaren hebben,” zegt Eva Vandenheede, Managing Partner van Securex Consulting.

Voor als het finaal toch tot ontslagen komt, geeft ze de volgende raad mee: “Als je een werknemer moet ontslaan, is het altijd beter om dat op een manier te doen die zo menselijk mogelijk is: face-to-face, en om zo veel mogelijk tijd uit te trekken om de redenen voor het ontslag en de gevoelens die de werknemer bij het nieuws heeft te bespreken. Bovendien is ook aan te raden om zo snel mogelijk aan outplacement te denken.”

*** 

Handige links

Praktische gids: De beëindiging van de arbeidsovereenkomst door de werkgever

Beëindiging van de arbeidsovereenkomst door de werkgever

Over de studie

Deze resultaten zijn indicatief en gebaseerd op zeer recente data van het sociaal secretariaat van Securex. Het is mogelijk dat werkgevers tijdens de komende weken nog correcties doorgeven. Het is ook mogelijk dat sommige verschillen of evoluties  statistisch niet significant zijn. Ons onderzoek is gebaseerd op ons klantenportfolio, wat niet noodzakelijk representatief is voor de verdeling van sectoren in België.

De steekproef telt 28.940 ondernemingen en 176.746 werknemers in de privésector. We namen enkel belastingplichtige werknemers op die volledig onderworpen zijn. Studenten maken dus geen deel uit van de steekproef. Ook flexi-jobs en werknemers op forfait of fooien zijn niet opgenomen. De ondernemingen tellen maximum 1000 werknemers.