Acht op tien Belgen denkt niet tot 66 jaar te kunnen werken
Securex benadrukt de nood aan betere voorbereiding van werknemers op de nieuwe wettelijke pensioenleeftijd
Acht op de tien werknemers in België denkt niet tot 66 jaar of langer te kunnen werken. Dat blijkt uit onderzoek van HR-dienstverlener Securex. Het is een verontrustend cijfer aangezien de wettelijke pensioenleeftijd vanaf 1 februari 2025 naar 66 jaar wordt opgetrokken. 55-plussers, die het snelst met de wijziging geconfronteerd zullen worden, menen iets meer dan andere leeftijdsgroepen dat langer werken haalbaar is, maar ook bij hen geeft zeven op de tien (70,3%) aan een pensioenleeftijd van 66 jaar niet actief te kunnen halen.
55-plussers in staat om langer te werken dan jongere generaties
Vanaf 1 februari 2025 verhoogt de wettelijke pensioenleeftijd van 65 naar 66 jaar voor alle werknemers van 65 jaar of jonger in ons land. Toch geeft acht op de tien Belgische werknemers (80,4%) aan niet tot 66 jaar of langer te kunnen werken, een cijfer dat stabiel is sinds 2019 (82,5%).
Het cijfer is gunstiger bij de 55-plussers onder de werknemers, waarvan zeven op de tien (70,3%) stelt niet tot 66 jaar te kunnen werken, wat wel een sterke verbetering is in vergelijking met 2019 (85,7%). Het onderzoek van Securex toont aan dat die verbetering er deels is gekomen door minder fysiek zware jobs, meer flexibiliteit en sterker gevoel van autonomie, bijvoorbeeld door meer telewerk, in vergelijking met 2019. Hoge ziekteafwezigheid (absenteïsme) en micromanagement met weinig aandacht voor autonome motivatie hebben dan weer een negatieve impact op het kunnen werken tot 66 jaar of langer.
"Het verschil tussen 55-plus werknemers en de gemiddelde werknemer bewijst hoe belangrijk het is om alle leeftijdsgroepen optimaal te informeren over deze verandering. En niet enkel de oudere generatie,” zegt Stephanie Heurterre, Senior HR consultant bij Securex. “Het feit dat 55-plussers procentueel meer aangeven langer te kunnen werken toont dat ze ook in de herfst van hun loopbaan nog professionele ambities hebben en hun potentieel op de arbeidsmarkt willen benutten. Het is belangrijk dat werkgevers dat ook inzien en erover in oprechte dialoog gaan met hun oudere medewerkers. De wettelijke pensioenleeftijd optrekken volstaat niet om mensen langer te doen werken.”
Kloof tussen verwachte en gewenste pensioenleeftijd blijft heikel punt
Naast werkvermogen, is de werkgoesting van werknemers ook een belangrijk element om tot 66 jaar of langer te werken, en ook hier scoren werknemers in België heel laag: slechts een op de tien werknemers in België (10,5%) geeft aan tot 66 jaar te willen werken, terwijl een op de vijf (19,6%) aangeeft dat wel te kunnen.
Vanaf 2025 wordt de wettelijke pensioenleeftijd 66 jaar, maar 55-plussers geven aan te willen stoppen met werken wanneer ze 63,2 jaar zijn. Gemiddeld moeten 55-plussers met andere woorden 2,8 jaar langer werken dan ze zouden willen. Bij drie op de tien (29,4%) bedraagt dat verschil zelfs vijf jaar. Slechts één op de vijf (19,5%) 55-plussers wil werken tot 66 jaar. Toch ziet bijna vier op de tien (39,9%) 55-plussers het wel zitten om tot 65 jaar te werken.
“Het verschil in het draagvlak tussen een wettelijke pensioenleeftijd van 65 en 66 jaar is zeer opvallend. Hoewel het ‘maar’ gaat om één jaar, blijkt de psychologische grens toch erg groot”, zegt Heidi Verlinden, research project manager bij Securex. “De minimum pensioenleeftijd zal de komende decennia naar verwachting enkel toenemen door de stijgende levensverwachting. We hebben er alle belang bij alle werknemers te informeren over en voor te bereiden op die nieuwe leeftijdsgrenzen, ook jongere werknemers.”
Nood aan verandering van perceptie over de oudere medewerkers
Om werknemers tijdens hun volledige loopbaan gemotiveerd te houden, en hun werkgoesting te verbeteren, adviseert Securex werkgevers om proactief om te gaan met de wettelijk veranderende pensioenleeftijd in België en een werkomgeving te creëren die autonomie, benutten van competentie en verbinding bij werknemers bevordert. Dit kan bijvoorbeeld door voldoende in te zetten op feedback en waardering, en door werknemers actief te betrekken bij gedeelde doelstellingen gedurende hun volledige loopbaan, inclusief de latere fase.
Daarnaast roept Securex werkgevers op om de balans te zoeken tussen de medewerkers waar nodig te ontzien, met bijvoorbeeld aangepaste taken of werkregime, en toch voldoende focus te leggen op persoonlijke ontwikkeling en professionele uitdaging. Inzetten op opleidingsmogelijkheden, voldoende autonomie maar ook een goed leidinggevend kader dat welzijn en motivatie promoot, is daarbij essentieel.
Stephanie Heurterre: “Het is belangrijk dat bedrijven buiten bestaande denkkaders kijken om belastende aspecten in de werkorganisatie anders aan te pakken en voor alle leeftijdsgroepen van werknemers toekomstperspectieven te creëren. Daarvoor is bredere bewustwording en waardering vereist van de toegevoegde waarde van oudere medewerkers. Hoe 'oudere' medewerkers zichzelf zien, strookt soms niet met hoe ze gezien worden door anderen. De maatschappelijke perceptie evolueert niet snel genoeg in lijn met de maatschappelijke verwachting.”
Over het onderzoek
HR-dienstverlener Securex onderzocht in april 2024 een representatief staal van 1.482 Belgische werknemers. De steekproef is representatief voor de Belgische arbeidsmarkt op vlak van gender, leeftijd, statuut, bedrijfsgrootte en regio. De steekproef omvat zowel werknemers uit de privésector als uit de publieke sector. Respondenten met onrealistische gewenste of verwachte pensioenleeftijd werden geschrapt. De verklaringen voor het langer kunnen en willen werken analyseerden we met controle voor statuut, gender, leeftijd, werkregime, contract, diploma, regio en bedrijfsgrootte. De vier factoren absenteïsme, autonomie, close monitoring en telewerk voorspellen dus het lang kunnen werken voor elke werknemer, ongeacht zijn sociodemografische kenmerken.