Korte en middellange afwezigheden op hoogste niveau sinds begin van corona

• Kort absenteïsme (afwezigheid van minder dan een maand wegens ziekte) van Belgische werknemers bereikte in tweede kwartaal van 2022 niveau van 2,54%: een stijging van 28,1% in vergelijking met het tweede kwartaal van 2021
• Middellang absenteïsme (tussen een maand en een jaar) kende een stijging van 44,8% ten opzichte van de eerste jaarhelft van 2021, tot 1,84%
• Bedienden waren meer dan een derde (+34,8%) zo vaak kort afwezig als in het tweede kwartaal van vorig jaar. Bij middellange afwezigheid zien we bij bedienden een stijging van 51,7% in de eerste jaarhelft van 2022 ten opzichte van de eerste jaarhelft van 2021

Brussel, 6 juli 2022 – Afwezigheid van Belgische werknemers door ziekte korter dan een maand bereikte in het tweede kwartaal van dit jaar een niveau van 2,54%, een stijging van 28,1% vergeleken met dezelfde periode vorig jaar. Ook afwezigheid wegens ziekte voor een periode tussen een maand en een jaar schoot in deze eerste jaarhelft de hoogte in met een stijging van 44,8% in vergelijking met de eerste helft van 2021. In beide gevallen is de stijging groter bij bedienden dan bij arbeiders. “Deze cijfers zijn zorgwekkend, maar verwonderen ons niet. Er zijn nieuwe opstoten van corona terwijl maatregelen zijn versoepeld, en daardoor meer korte afwezigheden. Psychologische corona-impact en uitgestelde zorg wegen op middellang ziekteverzuim”, zegt Stéphanie Heurterre, Senior Consultant bij Securex.

Aan het eind van de eerste jaarhelft maakt Securex,partner in tewerkstelling en ondernemerschap, ​ de balans op van het kort absenteïsme, afwezigheid van het werk van minder dan een maand wegens ziekte, en van het middellang absenteïsme, afwezigheid van het werk voor een periode tussen een maand en een jaar wegens ziekte.

Kort absenteïsme vooral bij bedienden sterk gestegen

In het tweede kwartaal van 2022 ging 2,54% van de beschikbare tijd verloren door kort absenteïsme. Dit is 28,1% meer dan in dezelfde periode in 2021 en 90,7% meer dan in het tweede kwartaal van 2020.

Bij bedienden ging er in het tweede kwartaal van dit jaar 2,23% van de beschikbare tijd verloren door korte afwezigheden wegens ziekte. Dat is ruim een derde (+34,8%) meer dan in dezelfde periode van vorig jaar en meer dan dubbel zoveel (+103,40%) dan in het tweede kwartaal van 2020.

Traditioneel gaat er bij arbeiders meer beschikbare tijd verloren aan kort absenteïsme dan bij bedienden. Ook in het tweede kwartaal van 2022 was dat het geval (3,34% bij arbeiders en 2,24% bij bedienden). Opvallend is wel dat de stijging van het kortdurend absenteïsme nu minder sterk was bij arbeiders dan bedienden: zo was dit bij arbeiders 16,6% hoger dan in het tweede kwartaal van vorig jaar en bij bedienden 34,8% meer.

Stéphanie Heurterre, Senior Consultant bij Securex: “Korte afwezigheden door ziekte zijn sterker gestegen bij bedienden. Bedienden zijn massaal teruggekeerd naar de werkvloer en hebben intussen minder zelf de reflex of de mogelijkheid om te telewerken behouden in geval van lichte gezondheidsklachten. Duidelijke afspraken en open communicatie tussen werkgever en werknemers blijven meer dan ooit nodig.”

Ook middellange afwezigheid door ziekte piekt

Securex stelt vast dat in de eerste jaarhelft van dit jaar 1,84% van de beschikbare tijd verloren ging door middellang absenteïsme (een maand tot een jaar), het hoogste niveau sinds het begin van de coronapandemie. Nadat het middellange ziekteverzuim in de tweede helft van 2021 al met meer dan een kwart (+26,9%) was gestegen tegenover de eerste jaarhelft, zette die stijging zich in de eerste helft van dit jaar nog verder door met 14,11%.

Ook de mate van middellang absenteïsme ligt traditioneel hoger bij arbeiders dan bij bedienden. Tijdens de eerste zes maanden van dit jaar ging er bij arbeiders 2,86% van de beschikbare tijd verloren aan middellang ziekteverzuim; bij bedienden 1,45%. Net zoals kort absenteïsme, steeg middellang absenteïsme in de voorbije jaarhelft sterker bij bedienden dan bij arbeiders. Securex stelt bij bedienden een stijging van 21,3% vast ten opzichte van het tweede semester 2021. Arbeiders kenden vooral een eerdere stijging van middellange ziekteafwezigheid in de tweede jaarhelft van 2021 (+28,7%) ten opzichte van de eerste jaarhelft; deze stijging heeft zich in de eerste jaarhelft van 2022 doorgezet met 4,7%.

Stéphanie Heurterre, senior consultant bij Securex: “Eerder uitgestelde zorg die nu kan plaatsvinden, verklaart zeker een deel van deze toename. Anderzijds worden veel werknemers nu pas echt geconfronteerd met een fysieke en mentale weerslag van de zware coronaperiode. Zo is bijvoorbeeld het risico op burn-out fel toegenomen. Werkgevers en werknemers hebben beiden belang bij open en constructieve dialoog, zeker tijdens de eerste zes maanden van afwezigheid, om de kans op succesvolle terugkeer naar het werkveld zo groot mogelijk te houden.”

Over het onderzoek

Deze resultaten zijn indicatief en gebaseerd op recente data van het sociaal secretariaat van Securex.  

De steekproef telt 12.498 ondernemingen en 72.031 werknemers in de privésector.  Er zijn enkel belastingplichtige werknemers opgenomen die volledig onderworpen zijn. Studenten maken dus geen deel uit van de steekproef. Ook flexi-jobs en werknemers op forfait of fooien zijn niet opgenomen. De ondernemingen tellen maximum 1000 werknemers. 

De resultaten zijn gebaseerd op de data van ondernemingen-klanten van het sociaal secretariaat van Securex die op de tweede werkdag van juli reeds de lonen verwerkt hadden. Aangezien deze steekproef verschilt van deze gebruikt voor vroegere Securex-persberichten over absenteïsme, dienen afwijkingen tussen beide met voorzichtigheid geïnterpreteerd te worden.

Onder ‘beschikbare tijd’ verstaan we het totaal van de te presteren en de niet te presteren tijd. Voorbeelden van niet te presteren tijd zijn verlof en feestdagen, thematische verloven en overuren. Arbeidsongevallen werden niet in aanmerking genomen voor de onderzochte absenteïsmecijfers. ​